شاخص بیانکر میزان حرکت سیالات در برابر تنش ها گفته می شود. شكل مولكول ها نيز نقش مهمي در ميزان گرانروي مايعات ايفا مي كند . مولكول هاي درازتر و ميله اي برهم كنش بيشتري با مولكولهاي اطراف خود نسبت به مولكول هاي متراكم تر و كروي شكل دارند . لذا اين مواد گرانروي بيشتري دارند. ولکول های مواد مختلف بعضاً با واكنش و ایجاد پيوند كوالانسي زنجيرهاي درازي تشكيل مي دهند. در بسياري از نقاط، اين زنجيرها مي توانند با زنجيرهاي اطراف پيوند هيدروژني يا نيروهاي جاذبه لاندن برقرار كنند . گرانروی را بدو نوع گرانروی دینامیک و گرانروی سینماتیک (که حاصل تقسیم گرانروی دینامیک به چگالی سیال است) تقسیم بندی می کنند. واحد اندازه گیری گرانروی دینامیک در سیستم S.I کیلوگرم بر مترثانیه یا پاسکال ثانیه و در سیستم cgs پوآز است که برابر 1/. پاسکال ثانیه می باشد. بدلیل کوچکی گرانروی سیالات، معمولاً از 0/01 واحد فوق استفاده می شود که به آن سانتی پوآز (cP)گفته می شود. مواد | گرانروی [Pa·s] | گرانروی [cP] | خون | 371 × 10−3 | 37.1 | روغن کرچک | 0.985 | 985 | اتانول | 1.074 × 10−3 | 1.074 | جیوه | 1.526 × 10−3 | 1.526 | متانول | 5.44 × 10−4 | 0.544 | روغن زیتون | .081 | 81 | قیر | 2.3 × 108 | 2.3 × 1011 | آب | 8.94 × 10−4 | 0.894 |
واحد اندازه گیری گرانروی سینماتیک در سیستم cgs استوکس است که معمولاً از سانتی استوکس (cSt) برای بیان آن استفاده می شود. تغییرات گرانروی نسبت به درجه حرارت را شاخص گرانروی میگویند که عددی بدون بعد، و از صفر تا مقادیر ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰ و حتی بالاتر هم تغییر میکند (مقادیر بیشتر از ۱۰۰ به VIE(Viscosity Index Extended) معروفند). VI={(L-U)/(L-H)}x100 U: گرانروی نمونه روغن در ۱۰۰ °F) L: گرانروی روغن شاهد با شاخص گرانروی صفر در ۱۰۰ °F (گرانروی روغن شاهد و نمونه در ۲۱۰ °F بایستی برابر باشد) H: گرانروی روغن شاهد با شاخص گرانروی ۱۰۰ در ۱۰۰ °F (گرانروی روغن شاهد و نمونه در ۲۱۰ °F بایستی برابر باشد)
|